Door allerlei beperkende maatregelen heeft een deel van de consumentenbestedingen zich in 2020 verplaatst van horeca en toerisme naar de detailhandel. Vooral webwinkels, doe-het-zelf-zaken, fietsenwinkels en supermarkten hebben daarvan geprofiteerd. Andere winkels, bijvoorbeeld op het gebied van kleding en schoenen, zagen de omzetten in sommige gevallen grotendeels wegvallen en kenden een dramatisch jaar.
De verschillen binnen de detailhandel waren dus opnieuw groot. Dit blijkt uit het nieuwe SRA-rapport ‘Branches in Zicht 2021, de harde cijfers van Nederlandse ondernemingen’.
Enorme verschillen in omzet en winst
Voor de detailhandel als geheel is de omzetgroei in 2020 uitgekomen op bijna 10 procent, een behoorlijke versnelling ten opzichte van het voorgaande jaar. De winstgroei bedroeg ruim 42 procent. Zowel qua winst als wat betreft omzet blijft de branche het mkb-gemiddelde ruim voor, maar de onderlinge verschillen binnen de retail zijn erg groot. Zo zag ongeveer een derde van de retailondernemers de winst met 50 procent of meer stijgen, maar moest 15 procent het doen met een winstdaling van 50 procent of meer.
Omzet en winst over de jaren
Het jaar 2020 is wat omzet- en winstgroei betreft een trendbreuk in de detailhandel. Uit de vergelijking over meerdere jaren blijkt dat in de afgelopen vijf jaar niet eerder een dergelijke toename van de omzet werd gerealiseerd. Winsttoenames van rond de 40 procent kwamen alleen in 2015 en 2014 nog voor (zie de grafiek).
Verdere loongroei
De personeelskosten zijn in 2020 met 3,9 procent minder hard toegenomen ten opzichte van stijgingen met meerdere procenten in de voorgaande jaren. Deze verandering kan te maken hebben met de NOW-regeling die op deze post in mindering is gebracht. De loongroei is uitgekomen op 3,4 procent en ook de kosten voor sociale zekerheid kwamen hoger uit.
Vermogenspositie vertekend
Het eigen vermogen in de detailhandel is fors gestegen, veel steviger nog dan in voorgaande jaren: +21,4 procent. Verder zijn de langlopende schulden met meer dan 1 procent gedaald en de kortlopende schulden met bijna 2 procent. Dit heeft een positief effect op de vermogenspositie, maar het is een punt van zorg als er straks moet worden terugbetaald. Vanwege alle onzekerheid hebben veel ondernemers in de retail minder geïnvesteerd.
Financiële positie verbeterd
De financiële positie van bedrijven in de detailhandel is duidelijk verbeterd. Uit de analyse van SRA-BiZ blijkt dat het percentage ondernemingen dat aan de financiële verplichtingen kan voldoen, is uitgekomen op 85,1. De branche doet het daarmee iets beter dan het mkb-gemiddelde, dat licht verbeterde naar 83,2 procent. Wel merken we op dat de verschillen binnen de branche ook op dit vlak aanzienlijk zijn.
