Sinds 1 oktober 2012 is het bv-recht aanzienlijk vereenvoudigd en geflexibiliseerd. De term ‘flex-bv’ zegt u vast wel iets. Het is nu makkelijker om een bv op te richten en er zijn meer vrijheden om de bv naar eigen wensen in te richten. Het vernieuwde bv-recht kent ook valkuilen en schuldeisers worden beter beschermd.
Oprichting een stuk eenvoudiger
Een bv oprichten is een stuk eenvoudiger geworden dan vóór 1 oktober 2012. Het minimale startkapitaal van € 18.000 bij oprichting van een bv is afgeschaft. U kunt dus bijvoorbeeld al met € 1 een bv oprichten. Bij inbreng in geld is geen verplichte bankverklaring meer nodig en ook de verplichte accountantsverklaring bij inbreng in natura (bijvoorbeeld inbreng van een onderneming) is komen te vervallen. Het is nog wel verplicht om bij inbreng in natura een beschrijving op te stellen van hetgeen wordt ingebracht. Ook een notariële akte voor de oprichting van een bv is nog steeds vereist en wilt u de bestaande statuten wijzigen, dan zult u hiervoor naar de notaris moeten.
Let op! Alhoewel de verplichte accountantsverklaring is komen te vervallen, is deze nog steeds nuttig. Bijvoorbeeld als de bv een externe financiering nodig heeft of bij overleg met de Belastingdienst.
Meer inrichtingsvrijheid
Met het vernieuwde bv-recht heeft u meer vrijheid bij de inrichting van uw bv. Zo is het nu mogelijk om winstrechtloze of stemrechtloze aandelen uit te geven. Dit moet dan wel in de statuten zijn vastgelegd. Aandeelhouders van winstrechtloze aandelen hebben geen recht op dividend. Aandeelhouders van stemrechtloze aandelen hebben geen stemrecht in de algemene vergadering. Stemrechtloze aandelen moeten wel altijd recht geven op een deling in de winst of de reserves van de vennootschap. Bovendien kan een aandeel niet zowel stemrechtloos als winstrechtloos zijn.
Tip: Met name bij familievennootschappen is het handig om verschillende soorten aandelen uit te geven. Op enig moment zal de oprichter nog wel als aandeelhouder willen meebeslissen over de gang van zaken in de vennootschap, maar zal hij wellicht de winst liever aan zijn kinderen doen toekomen.
Het uitgeven van winst- of stemrechtloze aandelen kan gevolgen hebben voor u als aandeelhouder. Denk bijvoorbeeld aan de werknemersverzekeringen (zie paragraaf 1.2 Werknemersverzekeringen) of uw pensioenopbouw. Heeft u door een wijziging in uw aandelenbezit minder dan 10% van het stemrecht in de algemene vergadering, dan kwalificeert u niet langer als dga voor de Pensioenwet.
In het vernieuwde bv-recht kunnen rechten en plichten van aandeelhouders voor een groot gedeelte in de statuten worden opgenomen. Aparte aandeelhoudersovereenkomsten zijn dan niet altijd meer nodig. Maar let op: statuten zijn openbaar en een aandeelhoudersovereenkomst is dat niet. Ook vergader- en besluitvormingsregels zijn versoepeld en er zijn ruimere mogelijkheden om in de statuten af te wijken van bepalingen in de wet.
Tip: Heeft u al langer een bv, dan hoeven de bestaande statuten van deze bv niet te worden aangepast aan het vernieuwde bv-recht. Wilt u echter profiteren van de nieuwe mogelijkheden, dan kan een statutenwijziging aantrekkelijk zijn.
Geen dividend zonder uitkeringstoets
Om schuldeisers van de bv voldoende te beschermen, is in het vernieuwde bv-recht de aansprakelijkheid van het bestuur en de aandeelhouders vergroot. Dit geldt zowel voor al langer bestaande bv’s als voor een nieuwe bv.
De bv mag geen winst (dividend) uitkeren als blijkt dat zij haar opeisbare schulden daarna niet kan blijven betalen. Als bestuurder moet u goedkeuring verlenen aan een dividenduitkering. Om te bepalen of de continuïteit van de bv niet in gevaar komt na een dividenduitkering, moet er vooraf een uitkeringstoets worden uitgevoerd.
Let op! De verplichte uitkeringstoets toont aan of uw bv ook na een dividenduitkering aan haar verplichtingen kan voldoen.
Als achteraf blijkt dat het bestuur onterecht haar goedkeuring heeft verleend, zijn de bestuurders privé aansprakelijk voor het tekort dat door de uitkering is ontstaan, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag van uitkering (meer over bestuurdersaansprakelijkheid leest u in paragraaf 5.2 Aansprakelijkheid). Hoe lang deze achteraftermijn is, is niet specifiek in de wet vastgelegd.
Ook de aandeelhouder die wist of behoorde te weten dat de bv na de uitkering in moeilijkheden zou kunnen komen, is aansprakelijk.
Heeft u ondanks de slechte financiële situatie van de bv toch een dividenduitkering ontvangen, dan moet u deze terugbetalen, inclusief een wettelijke rente vanaf de dag van de uitkering.
Let op! Om de bestuurdersaansprakelijkheid te voorkomen of te beperken, is het belangrijk dat u zowel de uitkeringstoets als de goedkeuring door het bestuur goed documenteert..
Deponeringsperikelen
Sinds 1 oktober 2012 is er ook een vereenvoudigde vaststelling van de jaarrekening van de bv als alle aandeelhouders tevens bestuurders van de bv zijn. De ondertekening van de jaarrekening geldt dan direct als vaststellingsmoment, tenzij deze werkwijze in de statuten is uitgesloten. Bent u directeur en tevens enig aandeelhouder, dan gaat de wettelijke deponeringstermijn van acht dagen hierdoor direct in zodra u uw handtekening onder de jaarrekening zet. Dat betekent dat u een kortere termijn heeft om de jaarrekening te deponeren (geen twaalf maanden, maar tien maanden en acht dagen). De jaarrekening van 2016 moet dus op of vóór 8 november 2017 bij de Kamer van Koophandel zijn gedeponeerd.
